Na początku wiele metafor do mnie nie przemawiało i uznałem, że to ciekawy film z dobrym klimatem i tyle. Ale został mi w głowie i po jakimś czasie doszedłem do pewnej interpretacji, która się chcę tu podzielić. Ponieważ nie lubię przypisywania metaforom zbyt głębokiego znaczenia (firanki były niebieskie, więc na pewno doznał odkupienia win…) będę czasami w nawiasach [] pisał to, co nie wynika wprost z filmu, ale może być poszlaką. Oczywiście wszystko to jest tylko jedną z wizji, których może być dużo (zapraszam do dyskusji).

Najpierw o fabule:
Poznajemy oddział saperów – Serbów na ziemi obecnej BiH, których zadaniem jest odminowanie terenu, który sami wcześniej zaminowali. Rzecz ma się krótko po wojnie. Uwalniają oni zamurowanego człowieka, który okazuje się szatanem. W mojej interpretacji jest symbolem nienawiści do człowieka (nie wojny!). Każdy w tym filmie reaguje na niego trochę inaczej. Oddział składa się z kilku osób reprezentujących różne postawy:
-Kole (Cole) – dowódca, stara się podejmować dobre decyzje, jest moralny, roztropny.
- Čaki – filozof – jeden z tych, którzy „niczego się nie boją”, chodzą pewnym krokiem wśród ostrzałów itp. W filmach wojennych często pojawia się taki bohater. Poznajemy go od razu jako ten, który rozbraja miny i wierząc w swoją pamięć ryzykuje życie odmierzając kroki na polu minowym do kolejnej miny. Jak mówił o nim diabeł „you’re testing your luck”. Potem oczywiście dowiadujemy się, że w takim człowieku główną motywacja jest właśnie strach.
-Vesko –Ktoś kogo przeraża wojna i jest niejako świadomy zła jakie wyrządza w psychice (ma niespokojne sny, ucieka się do modlitwy). Pierwszy wierzy w szatana (zauważa nienawiść) chce go zgładzić, ale sam nie jest w stanie tego zrobić [może bo sam wtedy musiałby poddać się nienawiści, której chce uniknąć].
-Sivi – Snajper (lub bardziej strzelec wyborowy). Nie wypowiedział ani słowa w tym filmie. Pierwsza ofiara diabła (nienawiści), bo jak sam diabeł o nim wspomniał „przez lunetę patrzył na ludzi, których ma zabić” Uciekł i w ukryciu obserwował innych, żeby w końcu dokonać morderstwa. Był tak opętany myślą o zabijaniu, że nie opamiętał się nawet, gdy Kole do niego celował.
-Dupa - nieudacznik, ktoś z kogo inni się śmieją (nawet ucharakteryzowany jest tak, by sprawiał wrażenie pierdoły). Druga ofiara nienawiści. Okazuje się, że to on winny jest większości nieszczęść, bo to on zdradził, rozłożył nowe miny, które zaczęły zabijać przyjaciół z oddziału i udaremniły powrót. [To w nim drzemała największa nienawiść do innych. ]
-Sirovina (Savage) –ta postać nie reprezentuje jakiejś symbolicznej postawy, po prostu odgrywa rolę w filmie (potem pojawia się strach o bliskich jako motywacja do nienawiści)
-Lik (Case) – jw.

W międzyczasie pojawiają się jeszcze
-Danica – kobieta – ktoś kto nie jest ze świata wojny (przychodzi jakby w ogóle nie była jej świadoma).
-Faruk – Major bośniackiej armii
-Jovan – żołnierz innego serbskiego oddziału niż naszych bohaterów

_____________________________________________________________________
Interpretacja:
Głównie odniosę się do diabła i Kole i do końcówki filmu. Diabeł to symbol nienawiści. Nienawiść była zakopana, tak długo aż ktoś jej nie odkopał (Major Faruk) i wtedy ludzie z oddziału zaczęli zabijać innych ludzi, nawet swoich braci. Lecz wreszcie udało się to komuś powstrzymać i diabeł został zamurowany. Tak długo, aż znowu go ktoś (nasi bohaterowie) nie odkopał i morderstwa własnych przyjaciół zaczęły się od nowa. Tu warto wspomnieć, że początkowo zadaniem oddziału było usuniecie efektów wojny (min)– przywrócenie obszaru do normalności.
Trochę historii:
Bałkany są najlepszym miejscem do osadzenia takiego scenariusza. Wojna jugosławiańska opierała się na różnicach etnicznych – Serbowie, Chorwaci, Bośniacy (prawosławni, katolicy i muzułmanie) żyli w jednej krainie – krainie południowych Słowian (Jugosławia) i narastała w nich nienawiść na tle narodowościowym (i religijnym). Ta nienawiść wreszcie eskalowała w konflikty zbrojne lub wojnę. W Serbii nawet ludzie powiadają, że co pół wieku musi wybuchnąć nowa wojna na tle etnicznym. Przykład... Podczas II WŚ (wcześniej I WŚ) kraje jugosławiańskie były po przeciwnych stronach i mordowali się nawzajem z wielkim okrucieństwem. „Brat zabijał brata”. Były zakładane obozy koncentracyjne – chorwackie i serbskie, gdzie ludzi nie zabijano gazem, lecz własnoręcznie nożem. Potem wojna się skończyła, diabeł został zamurowany, ludzie starali się żyć razem w jednym państwie, mimo różnic etnicznych, ale nienawiść w nich została. Wiec w końcu ktoś musiał diabła znaleźć, odkopać i wybuchła wojna 91-95.
Końcówka:
Pod koniec filmu uświadamiamy sobie sytuacje w jakiej znajduje się Kole. Kobieta zostawia mu sztuczny kwiat i odchodzi do świata spokoju, świata bez wojny (Ona ma wybór). On czuje, że go nie ma. Musi zrobić to co należy – starymi, znanymi metodami. Czyli doprowadzić wojnę do końca i na nowo zamurować diabła. Diabeł pyta go z uśmiechem „czy myślisz, że tak to załatwisz?”. Kole mierzy do niego wtedy z broni, jako odpowiedź. Dalej Diabeł wraca na swoje miejsce, Kole zakrywa otwór drzwiami i staje na straży wejścia. Krótko potem ginie zamarzając.
Smutna analogia do wojen opisanych akapit wcześniej.

Zachęcam do dyskusji.